Frank Lloyd Wright
Prairie
Wright, tek fonksiyonlu mekan kavramını reddederek ortak mekanları bulunan ve birbirine kenetlenmiş, içiçe mekanlar tasarlamıştır. Ortak kullanımlı mekan fikrini Prairie House projesinde uygulamış ve uzun-alçak bina yaratarak yataylığı ön plana çıkarmıştır. Bu evler, çekirdek şömine ve çok sayıda pencere ve terasa çıkan bir seri kapı olan dış duvarlar ile «kutu»nun kırılmasını ve açık plan anlayışını sergiler. Dıştan bina, haç şeklinde iç içe geçen iki doğrusal kütle, asimetrik bir denge içinde görünür. Her kolda farklı yüksekli ve büyüklükte hacimler vardır. Alçak tavanlı çatılar, derin çıkıntılar, tavan veya bodrum katlarıyla beraber uzun, düşük yatay kırları ve yatay temayı daha da vurgulayan genellikle uzun kanatlı pencere sıralarını yansıtıyordu. Uzun, dar peşisıra birçok pencereler ve kapılar mevcuttur.
Prairie tarzındaki ilk ev, 1902’de Illinois Highland Park’ta inşa ettiği Willits Evi idi.
1909’da Şikago’da inşa ettiği Robie Evi ise bir başyapıt oldu. Wright’in bütün bir çevreyi, evin içinin detaylarını da yaptı. Evle birlikte mobilyalarını, aksesuarlarını, kumaşları, halıları da tasarladı. Uzun dar peşisıra çok sayıda penceresi mevcuttur. İç içe geçmiş büyük hacimsel kütleleri vardır. Ev çok 2 katlı. Özel garjlı. Bahçeden tamamen soyut.Bina cephesi rölyefsiz ama çok sayıda köşeli sutünumsu tuğladan yapılar mevcut.
Usonian
Prairie Evi sonrası daha düşük/ orta gelir grubu için Usonian Evi'ni tasarlamış; şehir, toplum ve tasarımlarını aynı paydada buluşturmuştur. "Usonian" ya da "Usonia" terimlerini "Organik" olarak adlandırmıştır. Usonian Evleri olarak tek katlı, küçük garaj-depo, L şeklinde, güneş enerjisiyle ısınan evleri tasarlamıştır. Natürel tasarımıyla estetik bir köken oluşturmuş ve 1950'lerin Amerika'sında çiftlik tarzı evlerin yaygınlaşmasına ön ayak olmuştur.
Wright, tek fonksiyonlu mekan kavramını reddederek ortak mekanları bulunan ve birbirine kenetlenmiş, içiçe mekanlar tasarlamıştır. Ortak kullanımlı mekan fikrini Prairie House projesinde uygulamış ve uzun-alçak bina yaratarak yataylığı ön plana çıkarmıştır. Bu evler, çekirdek şömine ve çok sayıda pencere ve terasa çıkan bir seri kapı olan dış duvarlar ile «kutu»nun kırılmasını ve açık plan anlayışını sergiler. Dıştan bina, haç şeklinde iç içe geçen iki doğrusal kütle, asimetrik bir denge içinde görünür. Her kolda farklı yüksekli ve büyüklükte hacimler vardır. Alçak tavanlı çatılar, derin çıkıntılar, tavan veya bodrum katlarıyla beraber uzun, düşük yatay kırları ve yatay temayı daha da vurgulayan genellikle uzun kanatlı pencere sıralarını yansıtıyordu. Uzun, dar peşisıra birçok pencereler ve kapılar mevcuttur.
Prairie tarzındaki ilk ev, 1902’de Illinois Highland Park’ta inşa ettiği Willits Evi idi.
1909’da Şikago’da inşa ettiği Robie Evi ise bir başyapıt oldu. Wright’in bütün bir çevreyi, evin içinin detaylarını da yaptı. Evle birlikte mobilyalarını, aksesuarlarını, kumaşları, halıları da tasarladı. Uzun dar peşisıra çok sayıda penceresi mevcuttur. İç içe geçmiş büyük hacimsel kütleleri vardır. Ev çok 2 katlı. Özel garjlı. Bahçeden tamamen soyut.Bina cephesi rölyefsiz ama çok sayıda köşeli sutünumsu tuğladan yapılar mevcut.
Usonian
Prairie Evi sonrası daha düşük/ orta gelir grubu için Usonian Evi'ni tasarlamış; şehir, toplum ve tasarımlarını aynı paydada buluşturmuştur. "Usonian" ya da "Usonia" terimlerini "Organik" olarak adlandırmıştır. Usonian Evleri olarak tek katlı, küçük garaj-depo, L şeklinde, güneş enerjisiyle ısınan evleri tasarlamıştır. Natürel tasarımıyla estetik bir köken oluşturmuş ve 1950'lerin Amerika'sında çiftlik tarzı evlerin yaygınlaşmasına ön ayak olmuştur.
«Usonian» ev ile haçsal plan yerini L-plana bıraktı. Değişik
işlevler mekanın sürekliliği içerisinde farklılaştırılıp biçimlendirilmekteydi.
Bunlar küçük, tek katlı, L-şeklinde planı olan, çevre
duyarlı (güneş enerjisinin kullanan), korunaklı araba yeri bulunan yerlerdir.
Birçok çeşitleri (50 kadar) tasarlanıp inşa edilmiştir. Eşitlikçi bir kültüre
dayanan “Usonian” kültürü Aileler için bağımsız ev konutları oluşturmalıydı.
Tek katlı ama bazı yerleri alçak tavanlı bazı yerleri ise yüksek tavanlı. Daha ekonomik, gösterişsiz ama yine de şık. Pencelere boydan boya uzanıyor kapı görevinde kullanıldığı yerler bile var. Evin dış cephesinin bazı kısımlarında rölyef mevcut. L tipinde yapılmış.
“Her şeyden önce,” derdi ki: “İnsanlar gibi binalar ilk önce samimi olmalı, doğru olmalı. Mimarlık sadece binalar değil, içlerindekilerin hayatlarını beslemekle ilgilidir.” -F.L.W.
Kaynakça:
birgunbiryerde.blogspot
mimarpi
fovart
sbpturkiye
Yorumlar
Yorum Gönder